Herken je dat? Je neemt jezelf voor om je e-mail voortaan alleen op vaste momenten te checken, omdat je hebt gelezen dat je zo je productiviteit verhoogt. Toch blijkt het in de praktijk enorm lastig om zo’n ogenschijnlijk simpel voornemen vol te houden.
Waarom vallen we zo vaak terug in oude patronen? Waarom lukt het niet om onze doelen te bereiken?
Ben Tiggelaar deed jarenlang onderzoek naar deze vragen en zegt dat slechts het stellen van een doel vaak onvoldoende is om dat doel ook daadwerkelijk te bereiken. Volgens Tiggelaar zijn er meer stappen nodig om je doelen te bereiken. Hij zet deze stappen uiteen in zijn boek De Ladder, waarin hij een gelijknamig model introduceert. Door figuurlijk deze ladder af te dalen kom je tot een plan om je doelen wél te bereiken.
Stap 1: Doel stellen
Om doelen te kunnen bereiken, moet je eerst doelen hebben. Daarbij geldt wel: less is more, dus beperk het aantal doelen dat je stelt. Werk bij voorkeur aan slechts één doel tegelijk.
Hoe formuleer je een effectief doel? Als je jezelf wilt verbeteren kun je het beste een ontwikkeldoel kiezen. Bijvoorbeeld “Ik ga experimenteren met 3 verschillende methodes om gezonder te leven”, in plaats van “Ik wil 10 kilo afvallen”. In een ontwikkeldoel staat het leren—en niet het presteren—centraal.
De belangrijkste stap in het behalen van een uitdagend doel is beseffen dat je met een leerproces bezig bent. Je weet dan al: dat zal niet altijd van een leien dakje gaan, maar dat geeft niet!
Stap 2: Gedrag formuleren
Als je je doel hebt bepaald, sluit dan even je ogen om je voor te stellen wat jíj moet doen om dichter bij dat doel te komen. Wil je leren gezonder te leven? Dan zou je de stroopwafel bij de koffie kunnen vervangen door een gezond tussendoortje. En ’s avonds kunnen gaan wandelen in plaats van Netflixen.
Probeer dit gedragsvoornemen zo concreet mogelijk te definiëren: “Neem een gezond tussendoortje bij de koffie” is minder concreet dan “Neem een handje ongezouten zaden en noten bij de koffie”. Pas wanneer je het voornemen kunt voordoen aan anderen, dan heb je je doel op de juiste manier vertaald naar gedrag.
Vertaal je doel als het even kan naar eenvoudig gedrag, of iets dat je leuk vindt om te doen. ‘Eenvoudig’ en ‘leuk’ krijgen van ons brein bijna altijd de voorkeur boven ‘belangrijk’, ‘moeilijk’ of ‘saai’.
Stap 3: Support regelen
Nu je hebt bepaald dat je gezonder wilt leven en daarom bij de koffie voortaan een handje ongezouten zaden en noten eet in plaats van een stroopwafel, is het tijd om support te regelen. Support, het woord zegt het al, gaat om het ondersteunen van gewenst gedrag. Jezelf een handje helpen.
Hoe werkt dat? Pas bij voorkeur meerdere strategieën toe om je gedragsvoornemen makkelijker en leuker te maken. Houd bijvoorbeeld op je telefoon bij hoe vaak je bij de koffie al een gezond tussendoortje hebt genomen; bestel voortaan je boodschappen online zodat je minder snel in de verleiding komt om koffiekoeken in huis te halen; doe het niet alleen, maar maak afspraken met anderen, et cetera.
Tip: Beeld jezelf alvast in wat je doet op onvoorziene momenten-van-de-waarheid. Spreek bijvoorbeeld met jezelf af dat je altijd een gezond tussendoortje in je tas hebt zitten, voor het geval dat je onverhoopt in de verleiding komt te vervallen in oude patronen.
En dan? Proberen & leren
Met het uitwerken van de drie stappen van De Ladder heb je een concreet plan in handen voor verandering. Nu is het tijd om in actie te komen en daadwerkelijk te proberen je doel te bereiken. Onthoud daarbij: veranderen is een leerproces. Daarom is het niet erg als je af en toe moet bijsturen.
Ik moedig je aan om deze stappen toe te passen op jouw eigen, persoonlijke doelen. Om je te helpen de drie stappen van De Ladder te doorlopen kun je deze template downloaden en invullen.
Heel veel succes & plezier!
