#motivatie #behoefte #strijd #verliesaversie
Motivatie is een belangrijke voorspeller van gedrag, maar blijft helaas vaak een ongrijpbaar begrip. Wat is motivatie precies? En hoe ziet ‘gemotiveerd zijn’ er eigenlijk uit?
Onze motivatie wordt bepaald door een aantal innerlijke behoeftes. In de basis zijn we er natuurlijk allemaal op gericht om te overleven, en zullen we vluchten of vechten als we in ons voortbestaan worden bedreigd. Daarnaast stellen toonaangevende psychologische motivatietheorieën zoals de zelfbeschikkingstheorie dat we allemaal: 1) de behoefte hebben om onze eigen keuzes te maken; 2) graag “ergens goed in willen zijn”; en 3) ons verbonden willen voelen met anderen.
Vanuit neuro-wetenschappelijk onderzoek komt nog een aantal andere behoeftes naar voren: 1) we worden ook graag belangrijk gevonden (= we verwerven graag een bepaald aanzien of status); 2) we hebben graag het gevoel eerlijk behandeld te worden; en 3) we zoeken soms juist naar nieuwe prikkels en variatie—in plaats van voorspelbaarheid en zekerheid.
Over het algemeen willen we in onze behoeftes zo min mogelijk beperkt worden. Een beperking van onze behoeftes heeft namelijk veel meer impact dan een vervulling. Dat heet verliesaversie. Op dezelfde manier hebben negatieve gebeurtenissen meer impact dan positieve gebeurtenissen. Het gevolg is dat we zoveel mogelijk proberen om beperkingen van onze behoeftes (= een verlies) te voorkomen. Over het algemeen wegen verliezen op de korte termijn daarbij zwaarder dan voordelen op de lange termijn.
Een pijlsnelle—misschien wel onbewuste—verliesanalyse op basis van je behoeftes bepaalt op ieder moment je motivatie. Deze verliesanalyse wordt vaak gestuurd door je huidige omgeving; je humeur; en je persoonlijke voorkeuren en identiteit. Dit proces kan soms leiden tot verschillende, conflicterende motivaties (die opnieuw bewust, dan wel onbewust kunnen zijn).
Motivatie draait dus in essentie om strijd. Op ieder moment strijden verschillende motivaties om voorrang. Daarom kun je dus niet ‘niet-gemotiveerd’ zijn: er zal altijd een motivatie het grootst zijn. En dat hoeft niet de motivatie te zijn die op lange termijn het voordeligst is, zeker niet als deze motivatie op korte termijn een beperking van je behoeftes vereist
Ben jij gemotiveerd om met nieuw gedrag aan de slag te gaan. Wil jij de strijd aangaan met het oude gedrag. Heb je behoefte aan support. Neem op met ons Verandersupporters voor een gratis intakegesprek.